Józef Klemens Piłsudski urodził się 5 grudnia 1867 r. w Zułowie nieopodal Wilna. Jego ojciec Józef Wincenty Piotr Piłsudski podczas powstania styczniowego był komisarzem rządu powstańczego na powiat kowieński. W 1874 r. dwór i zabudowania należące do majątku w Zułowie całkowicie spłonęły i rodzina musiała przenieść się do Wilna. Jak podaje Wikipedia w związku z działalnością antycarską i aresztowaniem syna Bronisława Piłsudscy musieli sprzedać cały swój majątek rodowy, by zapłacić i tym samym zamienić karę śmierci na 15 lat ciężkich prac i zsyłkę na wyspę Sachalin.
Według Muzeum Historii Polski zadłużony majątek w 1882 r. został sprzedany na licytacji. W 1935 r. drewniana oficyna-piekarnia z 1818 r. została zrekonstruowana. Umieszczono w niej małą ekspozycję muzealną poświęconą marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu i jego rodzinie. Odnowiono też lodownię i tzw. świniorek czyli spichlerzyk-wędzarnię.
„Dziś to miejsce jest przykładem bezładu przestrzennego i brzydoty przedwojennych, zdewastowanych budynków sowchozowej fermy hodowlanej, chlewów i obór. Sowchoz od kilku lat nie działa. Zamiast uporządkowanych alejek ciągną się rozjeżdżone, błotniste i piaszczyste drogi. Podczas budowy sowchozu zniszczono granitowe obramowanie fundamentów dworu, a na ich miejscu stanęły dwa duże silosy na kiszonkę z kukurydzy. Nie ma śladu po dawnej lodowni i ruinach gorzelni. Jedyny budynek ocalały z dawnego założenia to drewniana oficyna-piekarnia z 1818 r., służąca obecnie jako dom mieszkalny.” – napisał Kazimierz Łoniewski w materiale „U przyjaciół w Wilnie” („Inżynier Mazowsza” nr 5 z 2018 r.). Z tej publikacji pochodzi przedstawione zdjęcie. Dowiadujemy się z niej, że Michał Runiewicz, właściciel dworku w Nowym Dworze utworzył w nim salę poświęconą pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Tak naprawdę w miejscu, gdzie urodził się Józef K. Piłsudski rośnie dąb.
11 listopada to rocznica przekazania w 1918 r. przez Radę Regencyjną władzy uwolnionemu właśnie z niemieckiego więzienia Józefowi Piłsudskiemu. Dopiero po zamachu stanu 1926 r., którym kierował Józef Piłsudski dzień ten stał się symbolicznym świętem narodowym. Precyzyjnie nastąpiło to 8 listopada 1926 r., gdy minister spraw wewnętrznych skierował do wojewodów okólnik, zalecający organizowanie uroczystych obchodów w dniu 11 listopada oraz zamknięcie tego dnia urzędów.
aro
